Afgelopen zomer heeft onze stagiaire Imke Joling zich beziggehouden met het digitaliseren van affiches. Onder dit project vielen ook tien affiches van de Gemeentegiro Amsterdam die recent aan het Bedrijfshistorisch Archief zijn geschonken. Enkele van de mooiste en leukste van deze posters laten wij in dit artikel aan u zien.
Het logo van de Gemeentegiro Amsterdam Het Girokantoor der Gemeente Amsterdam, ofwel de Gemeentegiro Amsterdam of GGA, is opgericht in 1917 en in 1979 gefuseerd met de PostgiroRijkspostspaarbank. De GGA is daardoor een rechtsvoorganger van ING. Het logo van de GGA is in 1929 ontworpen door Albert Klein en is goed zichtbaar op affiche 1. Het is een schematische weergave van het Nederlandse giroverkeer. Rond de centrale clearing wordt het giroverkeer aangegeven door cirkelbanden. De steeds kleiner wordende cirkels vertegenwoordigen, de centrale clearing, de banken, instellingen en de particuliere klanten van binnen naar buiten. Dit logo werd tot de fusie in 1979 gebruikt. De Witkar In 1972 werd in Amsterdam de Coöperatieve Vereniging Witkar opgericht en werd het beroemde witte elektrische karretje geïntroduceerd in het stadsbeeld. Het was een vroeg voorbeeld van een “shared mobility” plan, zoals we die nu in vele steden zien voor het delen van elektrische scooters of steps en fietsen. Lidmaatschap van (de) “Witkar” kon o.a. geregeld worden via de kantoren van de Gemeentegiro Amsterdam (affiche 2). De geautomatiseerde registratie van de ritten en de betalingen werden ook geregeld via de vooruitstrevende IT-afdeling van de GGA. Die verhuurde namelijk ”computerspace” en werkzaamheden om hun sterke en dure mainframe mee te verantwoorden.
Affiche 1. 1971-1972. Gemeentegiro Amsterdam
Affiche 2. 1972-1979. Witkar en Gemeentegiro Amsterdam
Baby, boompje, bos In een poging om Amsterdammers meer te betrekken bij de natuur werd in 1974 de actie “baby, boompje, bos” gestart. Kersverse ouders konden bij de Gemeentegiro voor 25 gulden een certificaat kopen waarmee een nieuwe boom in het Amsterdamse Bos werd geadopteerd (affiche 3). Deze bomen werden voorzien van een naamplaatje met geboortedatum. De opbrengsten van de actie gingen naar de Amsterdamse groenvoorzieningen. De actie heeft een paar jaar geduurd. Het bos dat zo is ontstaan, staat er nog, maar de naamplaatjes zijn in de loop der jaren helaas verdwenen. De blauwe Girobus Misschien nog wel bekender dan het logo van de Gemeentegiro waren de blauwe girobussen die je door heel Amsterdam kon vinden. Hier kon de Amsterdammer zijn betaalopdrachten op de bus doen. Er waren staande Girobussen naar ontwerp uit 1919 van P.L. Marnette en er waren kleinere hangende girobussen. De eerste variant van de kleine girobus, het zogenaamde “helmtype”, werd in 1926 ontworpen door Anton Kurvers en was gemaakt van gietijzer. Later zouden andere, lichtere, ontwerpen volgen. De girobussen waren zo iconisch dat ze werden gebruikt als beeldmerk in veel van de reclame-uitingen van de GGA. Met dit laatste affiche (affiche 4) wil het Bedrijfshistorisch Archief u, net zoals de Gemeentegiro, alvast “Prettige Feestdagen” wensen. (Jacoline Bodewes, Bedrijfshistorisch Archief ING).
Affiche 3. Circa 1974. Actie baby, boompje, bos (actie beplantingen)
Affiche 4. 1970-1979. De girobussen van de Gemeentegiro wensen u prettige feestdagen