In het vorige magazine hebben wij als Pensioencommissie van VO-NN en VO-ING een samenvatting gegeven over de voorstellen in de transitieplannen voor de verschillende pensioenfondsen betrokken bij ING of NN. Voor het grootste fonds, Pensioenfonds ING (PFI) schreef ik letterlijk: “Het enige waar wij als Pensioencommissie nog niet van overtuigd zijn, is of de spreidingsfactor van 20 jaar de juiste is. Dit is nog steeds onderwerp van discussie, want het Verantwoordingsorgaan van PFI en de DNB vragen diezelfde onderbouwing.” Intussen is dit een stap verder gekomen.

PFI heeft aangegeven dat er deze zomer nieuwe berekeningen worden gemaakt met een spreidingsfactor van 10 jaar. Wij zijn blij met deze actie. Als dat alsnog wijzigt, betekent dit dat de oudere gepensioneerden alsnog iets meer pensioen zullen krijgen. Uiteraard zal dat ten koste gaan van wat de jongeren krijgen, want er is exact evenveel te verdelen. Dus wat de een meer krijgt, krijgen anderen minder.
Wij zijn van mening dat ook met de spreidingsfactor van 10 jaar de jongeren nog steeds voldoende meer krijgen om toekomstige risico’s op te vangen. Zeker ook omdat we een gesloten fonds zijn. Dit betekent dat alles wat de ouderen bij overlijden nog in hun potje hebben, naar de jongeren gaat.
Hieronder staat een tekening die wij ook tijdens het hoorrecht in ons oordeel hebben gezet (zie pagina 76 en 48 van de transitieplannen van ING en NN).

In de tekening is duidelijk te zien dat bij 10 jaar (groen) jongeren wat minder krijgen en ouderen voorbij de pensioenleeftijd wat meer. Ook is duidelijk te zien dat iedereen meer krijgt dan nu. De jongeren krijgen meer eigen pensioenvermogen en de ouderen krijgen een hoger pensioen.
Behalve die eigen potjes is het goed te weten dat er bovenop die staafjes in de grafiek ook nog de 10% solidariteitsreserve is, plus nog wat kleine reserves.
Grofweg zie je dan dat voor de groep tot en met 70 jaar iedereen 30 procent extra krijgt en als je dan die 10 procent daarbij optelt, kom je op ongeveer de 140 procent dekkingsgraad van nu. De grafiek is gemaakt door ons als Pensioencommissie. Wij zijn geen actuarieel bureau, dus u mag niet te veel waarde hechten aan de exacte cijfers. Uiteraard zal de berekening die door Ortec wordt gemaakt in deze zomer helemaal kloppen en niet meer “ongeveer” zijn.
Voor de ouderen geldt dat die optelling niet uitkomt op 140 procent, maar die zouden zonder deze wetswijziging ook nooit die 140 procent krijgen. Voor hun geldt dat extra verhoging van het pensioen onder het huidige Financiële Toetsingskader (FTK) en de huidige belastingregels nooit meer kan bedragen dan de afgeleide CPI-index van het CBS, met een maximum van 3 procent. Voor ouderen met een pensioen van ING is het invaren echt positief. Of, algemener gezegd: voor ouderen met een pensioen van een fonds met een hoge dekkingsgraad is (eenmalig) invaren fantastisch.
Graag sluit ik af met de opmerking dat door de hoge dekkingsgraad van PFI dit allemaal wel luxe problemen zijn.
Peter de Bruijne, namens de Pensioencommissie

Tijdens mijn vroege carrière bij de NMB Bank kwam ik in aanraking met “was/wordt-lijsten”. Elk kwartaal werd de accountmanager van een zakelijke portefeuille geacht om zijn/haar hele klantenportefeuille door te nemen op de door de computer berekende facturering en zo nodig te corrigeren op provisies. Dit gebeurde aan de hand van aangeleverde in zigzagpatroon doorlopende computerlijsten uit de matrixprinter, ook wel continupapier of “groenvoer” (vanwege de groene lijntjes) genoemd. Op een separate “was/wordt-lijst” werden zowel de door de computer berekende provisie als het gecorrigeerde bedrag nauwkeurig genoteerd, waarna deze lijst doorging naar de afdeling Automatisering – zoals deze toen nog heette.
Op dit klusje stond een deadline, dus toen ik het dikke pakket lijsten de eerste keer een beetje onderop mijn stapeltje had laten liggen, werd mij bozig gevraagd waar mijn was/wordt-lijst was. Waar had de goede man het over? Wasworst? Wasbord? Kennelijk belangrijk, maar ik had geen flauw idee.

Overzien
Die herinnering kwam bij mij boven toen het bestuur van Pensioenfonds ING ons – en later ook de Pensioencommissie van onze vereniging - een overzicht presenteerde van de komende transitie naar het nieuwe pensioenstelsel. Links op het overzicht: de huidige pensioensituatie. Rechts: het toekomstbeeld, zodra het fonds gaat ‘invaren’. Op deze wijze kan het bestuur goed overzien hoe iets wat straks was,
straks wordt. Veel onderdelen van de pensioenregeling blijven overigens ongewijzigd, maar die staan uiteraard (ik zou zeggen, per definitie) niet op de was/wordt lijst.
De meest bekende “wordt” is dat de jaarlijkse aanpassing van zowel het ouderdoms- als het partnerpensioen meebeweegt met de beleggingsrendementen, bij ons mét een solidariteitsreserve én een mechanisme om rendementen over meerdere jaren te spreiden, zodat financiële schokken worden opgevangen.

Ongehuwdenouderdomspensioen
Het overzicht bracht ook het ongehuwdenpensioen onder de aandacht – een regeling die geldt voor ca. 25% van onze deelnemers en waar ik eerlijk gezegd nooit zo bij stil had gestaan, ook al staat hij keurig vermeld op mijn UPO.
De “was”-regeling voor het ongehuwdenpensioen bij PFI luidt als volgt: heb je op je pensioendatum geen partner, dan ontvang je naast je ouderdomspensioen ook een ongehuwdenpensioen. Mocht je partner je ontvallen na je pensioendatum (door overlijden of scheiding) dan ontvang je vanaf de daaropvolgende maand ongehuwdenpensioen bovenop je ouderdomspensioen.
Binnen het nieuwe pensioenstelsel blijkt deze regeling lastig toepasbaar. Toch vertegenwoordigt dit recht op een ongehuwdenouderdomspensioen wel degelijk een waarde, althans voor degenen die er aanspraak op maken én met of tijdens pensionering partnerloos zijn of geraken. Actuarieel gezien kan men dit op de transitiedatum collectief oplossen door een compensatie aan ieders pensioenpot toe te voegen, ongehuwd of niet. Individueel gezien pakt deze oplossing voordelig uit voor gehuwden die tot hun overlijden een partner hebben, maar minder voordelig voor gehuwden die kort na de transitiedatum hun partner verliezen. Kortom, een lastige beleidsafweging voor de samenstellers van onze nieuwe pensioenregeling.
(Esther Grondijs, lid Verantwoordingsorgaan Pensioenfonds ING, esther.grondijs@pfing.nl, verantwoordingsorgaan@pfing.nl)

In het voorjaar van 2026 worden er weer verkiezingen georganiseerd voor leden voor het VO-PFI, het Verantwoordingsorgaan van Pensioenfonds ING. Deelnemers van het fonds kunnen dan stemmen op kandidaten voor het VO-PFI. Dit najaar start PFI met de werving van kandidaten. Wie geïnteresseerd is om zichzelf kandidaat te stellen kan zich dan opgeven.
Op woensdag 29 oktober 2025 van 16:00 tot 17:00 uur, organiseert PFI een webinar over het VO-PFI, de rol en taken van een VO-PFI-lid en de tijdsbesteding. Zittende leden komen dan ook aan het woord.

De PFI-website publiceert het onderzoek van het blad International Living naar de beste landen om (vervroegd) met pensioen te gaan. De index meet op de kwaliteit van de gezondheidszorg, wonen, cultuur, klimaat, levenskwaliteit en kosten van levensonderhoud in alle landen ter wereld. Wie zitten er in de top-vier?
Panama is volgens deze index het beste land om met pensioen te gaan: het land biedt kortingen voor buitenlandse gepensioneerden op medische zorg, transport, restaurants en nutsvoorzieningen.
Portugal staat op nummer twee: een mild klimaat, lage kosten voor levensonderhoud en een uitstekende levens­kwaliteit. Gepensioneerden genieten tien jaar lang belastingvoordeel op inkomsten uit het buitenland.
Spanje staat op nummer drie. Spanje heeft een aangenaam klimaat en het is er relatief goedkoop. De Spaanse gezondheidszorg is een van de beste ter wereld.
En op de vierde plaats: Frankrijk: een hoge levenskwaliteit, uitstekende gezondheidszorg en veel verschillende woonkeuzes (stad of platteland). Verder zijn er uitgebreide sociale voorzieningen.