Wat heeft een exacte verzekeringsactuaris als Peter de Bruijne in het volstrekt chaotische Nigeria te zoeken? Orde scheppen. Dat kan hij goed. Als het niet gaat zoals het moet, moet het maar zoals het gaat. Dat leerde hij in zijn werk.
In een gezellige kroeg vlak langs de Vecht zit Peter de Bruijne (62) tegenover me zachtjes en met beheerste stem te vertellen. Bescheiden, beheerst en vriendelijk, dat kenmerkt Peter. Hij nam vorig jaar de voorzittershamer van de commissie over van Peter Barneveld. Geruisloos, onopvallend en precies zoals hij is. Maar onopvallend is niet automatisch onbelangrijk, zoals sommigen vaak veronderstellen. Peter bulkt van de pensioendeskundigheid, de beide verenigingen zijn blij met hem. Waaraan Peter bescheiden toevoegt: “Zoals ze overigens met alle vrijwilligers happy zijn.” Je had iets met het buitenland... Peter: “Ik wilde geen wiskundeleraar worden na een wiskundestudie. Toen ik hoorde dat er iets tussen economie en wiskunde in zat, het actuariaat, ging ik dat in Amsterdam aan de UvA studeren. Daarna werd ik verzekeringsdeskundige. Aegon en NN waren toen de enige bedrijven in ons land die ook internationaal wat voorstelden. Ik begon in 1988 bij NN en kwam als eerste terecht bij Tiel Utrecht en ook op de Schiekade bij NN. Hij ging voor NN naar Curaçao, Praag, Nigeria en Nieuwegein (Movir) en was betrokken bij de opzet van de PPI van NN. Verder was ik nog actief als ING-consultant in wat exotischere landen als Trinidad, Qatar en Mongolië.” Wat leerde je er als verzekeringsactuaris? Peter: “Dat je altijd open moet staan voor andere meningen en dat het altijd anders kan. Neem bijvoorbeeld de introductie van de computer. Bij Victoria Vesta kregen alle verkopers er een, later werden dat laptops. In Nigeria dachten wij dus ook meteen aan laptops met camera, maar werden het toch mobiele telefoons. Waarom die camera nodig was? Omdat de lokale gemeentelijke basisadministratie met persoonsgegevens niet werkte en dubbelingen had. Daarom gold een foto van de klant als identiteitsbewijs. Als ik nu terugkijk, zit de pensioenadministratie daar beter in elkaar dan de officiële basisadministratie in dat land, juist door de andere praktische methodiek die vijftien jaar eerder was opgezet. Ook de ethiek in Nigeria zit anders in elkaar dan wij gewend zijn. De compliance-medewerkers van het pensioenfonds moeten regelmatig langskomen bij de centrale bank om te vertellen hoe het er werkt. De corruptie is zo groot dat de controles driedubbel worden uitgevoerd. Die opdracht in Nigeria was wel het leukste wat ik deed. Het ging om het opzetten van een pensioenfonds voor een ING-klant daar met een team met Hollanders, een Mexicaan en een Brit. Het lukte; in een cultuur waar je om negen uur afspreekt en dan om twaalf uur je Nigeriaanse bezoeker komt, die nog steeds vindt dat hij op tijd is. Ik heb daar ook, samen met FMO, verzekeraars bezocht.”
Peter de Bruijne, voorzitter commissie Pensioenen: “Sommige partijen willen de nieuwe pensioenwet terugdraaien.”
Wat vind jij van dat wel of niet ‘invaren’ van het PFI-pensioen? “De nieuwe wet (WTP) betekent een nieuwe manier van toezicht op de pensioenfondsen en alle fondsen moeten daarnaast besluiten hoe ze binnen de nieuwe wetgeving bestaande pensioenen gaan invaren. Of niet. Is er een feitelijke wijziging? Nee, niets. Alleen de communicatie verandert en PFI valt na het invaren ineens onder andere belastingregels. Die wijzigende belastingregels zorgen ervoor dat het pensioen harder mag stijgen dan de inflatie als de beleggingen meevallen. Door goede beleggingen in het verleden is de dekkingsgraad van het PFI fonds nu zo hoog als het momenteel is (156%). Door die andere belastingregels kan nu die opgebouwde rijkdom (eindelijk) uitgekeerd worden.” “Alles gaat verder op dezelfde manier als vroeger: hoeveel premie wordt er gestort, hoeveel wordt dat waard door beleggingen en hoeveel pensioen kan iemand daarvoor krijgen. Neem bijvoorbeeld BeFrank. Die communiceert al die gegevens: hoeveel hebben we samen bij elkaar en hoeveel is daarvan voor jouw pensioen. Er is een verschil in de communicatie met wat er komt. Voorheen lag het accent op wat je kreeg en minder op wat de hele pensioenberg was, en nu gaat het meer over die berg en minder over wat je krijgt, want dat laatste is onzekerder. Vroeger was de werkgever verantwoordelijk en moest die bijstorten, nu zijn de premiestortingen een gegeven en zijn de uitkeringen de verantwoordelijkheid van de pensioenopbouwer. Dat is bij ING al tien jaar zo, maar nu wordt dat ook duidelijk in de communicatie. Er zijn voor de werkgever al tien jaar lang geen verplichtingen naar het fonds van de werknemer.” Waar gaan we naartoe met de pensioenen in ons land? “PFI heeft een dekkingsgraad van156%. Dat is geen probleem. Bij invaren zou de uitkering van PFI met twintig procent, en waarschijnlijk nog meer, omhoog kunnen gaan voor de deelnemers. Dat is in het oude systeem door belastingwetgeving niet mogelijk. Wanneer zullen de deelnemers deze hogere uitkeringen gaan ontvangen? Wij van de Pensioencommissie hopen op zo spoedig mogelijk en sturen aan op tempo maken. Het Fonds vindt het administratieve deel moeilijk. Het gaat over 35 miljard euro. Veel deelnemers hebben weinig extra’s gekregen, omdat ze qua indexering gekoppeld waren aan de ING-salarissen. Dat is intussen losgeknipt, dus dat is al een verbetering. Zij zijn ook blij met deze nieuwe wet om nu dus meer uitgekeerd te krijgen. Dat is in het voordeel van de rijkere fondsen zoals PFI.”
Peter de Bruijne (62)
Was jarenlang voor NN actuaris en managede projecten en afdelingen in binnen- en buitenland voor NN en ING. Bij de splitsing in 2014 maakte hij de overstap naar Legal & General, nu Scildon, en werd daar CFO. Momenteel is hij commissaris van een GGZ-instelling in Noord-Holland en voorzitter van de Pensioencommissie van VO-NN en VO-ING. Hij zat in 2008-2014 als voorzitter in het bestuur van Pensioenfonds ING (PFI). Sinds 2016 is hij eigenaar van een spelletjesbedrijf Paco Sako (pacosako.com). Paco Sako lijkt op schaken, maar er worden geen stukken bij geslagen. Wat samenwerking, vrede en vriendschappelijke strijd wereldwijd bevordert, in plaats van oorlog. Peter is getrouwd en heeft één zoon.
Peter de Bruijne (62)
Was jarenlang voor NN actuaris en managede projecten en afdelingen in binnen- en buitenland voor NN en ING. Bij de splitsing in 2014 maakte hij de overstap naar Legal & General, nu Scildon, en werd daar CFO. Momenteel is hij commissaris van een GGZ-instelling in Noord-Holland en voorzitter van de Pensioencommissie van VO-NN en VO-ING. Hij zat in 2008-2014 als voorzitter in het bestuur van Pensioenfonds ING (PFI). Sinds 2016 is hij eigenaar van een spelletjesbedrijf Paco Sako (pacosako.com). Paco Sako lijkt op schaken, maar er worden geen stukken bij geslagen. Wat samenwerking, vrede en vriendschappelijke strijd wereldwijd bevordert, in plaats van oorlog. Peter is getrouwd en heeft één zoon.
Gaan sommigen meer krijgen dan anderen? “Ja, bij de CDC-fondsen bijvoorbeeld. Ten eerste: in tien jaar CDC ING is er onvolledige indexatie toegepast. Het voorstel van de Pensioencommissie is om dit fonds in te laten varen in de nieuwe regeling, met een flexibele regeling met een lagere zekerheidsmarge. Dit heeft als voordeel, met een mobielere werknemerspopulatie, dat iedereen meer op eigen rekening krijgt en kan meenemen indien besloten wordt om het eigen geld naar elders mee te nemen. Ten tweede: CDC NN is intussen gesloten. Het is te klein en blijft dat, want het krijgt geen premies meer. Daar is de vraag wat er in het Fonds zit, en hoe dit te verdelen, en of je de individuele deelnemers daarover mee laat besluiten. Ons voorstel is om dit fonds op te heffen en de deelnemers zelf te laten kiezen wat ermee moet gebeuren: naar PFI, BeFrank of elders. Vrijwillige overdracht vraagt dan wel flexibiliteit van het Fonds en de uitvoerder.” Wat is de toekomst? Peter kijkt mij met vertwijfeling aan. “Dat is moeilijk te zeggen. Na de beëdiging van de nieuwe Tweede Kamerleden werden al op dezelfde dag moties ingediend door Agnes Joseph (NSC) om in het nieuwe jaar plenair over deze wetgeving te praten. Sommige partijen willen de wet terugdraaien. Als je deze wet namelijk alleen ziet als een andere manier van toezicht, dan kan dat toezicht ook anders worden ingericht. Ik kan er dus niet op vooruitlopen. Ik ga pas nadenken over een probleem als het er is. Wat we als Pensioencommissie vinden? Er is een wet en die moet worden uitgevoerd. Wij behartigen in die implementatie de belangen van de leden. Niks meer en niks minder. Terugdraaien is een slechte start en geeft een onbetrouwbare overheid.” Wat is het beste advies voor sparen/beleggen voor je pensioen? “Als je het bij PFI hebt, laat het bij PFI staan. Ga je privé iets opbouwen, doe dan hetzelfde als de vrouw van de wereldwijde belegger Warren Buffet: alles in indexfondsen. Daarmee haalde ze bijna hetzelfde rendement als haar beroemde man. Advies twee: diversifieer: niet alle kaarten op één paard inzetten, dus kies een fonds met lage kosten.” (Ewald Wagenaar)